Kredyt konsumencki i konsumpcyjny na pierwszy rzut oka wydają się pojęciami tożsamymi. W praktyce nie zawsze tak jest – mogą to być dwa różne produkty. Sprawdź, czym różni się kredyt konsumpcyjny od konsumenckiego i przekonaj się, który lepiej sprawdzi się w Twoim przypadku.
Kredyt konsumpcyjny – co to jest?
Kredyt konsumpcyjny nie ma ustalonej definicji prawnej. Pojęcia na próżno szukać w ustawie o kredycie konsumenckim i w kodeksie cywilnym – jest regulowany przez ustawę prawo bankowe i mają do niego zastosowanie ogólne przepisy dotyczące kredytów.
Można wskazać, że kredyt konsumpcyjny to określona kategoria produktowa, a nie konkretny produkt. Z tego powodu nie da się wskazać maksymalnej kwoty, która może być udostępniona w jego ramach ani konkretnych warunków finansowania.
Zasady udzielania kredytów konsumpcyjnych określają banki, które mają je w swojej ofercie. Mogą to być różne rodzaje kredytów. W praktyce więc kredyt konsumpcyjny to kredyt gotówkowy, który można przeznaczyć na różne cele.
Zazwyczaj taki kredyt jest udzielany w ramach rachunku bieżącego, karty kredytowej czy sprzedaży ratalnej. Środki mogą być zarówno wypłacane kredytobiorcy w gotówce, jak i przelewane na konto bankowe. Oprocentowanie jest ustalane indywidualnie z uwzględnieniem sytuacji wnioskodawcy i polityki banku.
Kredyt konsumencki – podstawowe regulacje
Kredyt konsumencki jest uregulowany w ustawie z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (t. j. Dz.U. 2011 nr 126 poz. 715). Zgodnie z definicją to kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 zł albo równowartości tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi.
Kredytów konsumenckich mogą udzielać banki, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe (SKOK-i) oraz firmy pożyczkowe – a więc zarówno instytucje bankowe, jak i pozabankowe.
Kredyt konsumencki występuje nie tylko w formie standardowego kredytu. Może być nim również chociażby kredyt odnawialny, czy nawet pożyczka albo umowa o odroczenie terminu spełnienia świadczenia pieniężnego (gdy konsument ponosi koszty z tego tytułu). Zalicza się do niego również m.in. kredyty samochodowe, obrotowe czy chwilówki.
Kredyt konsumencki zawsze jest udzielany na konkretny cel, który musi być określony w umowie. Przeznaczenie środków na cele niezgodne z prawem jest oczywiście niedopuszczalne. Kredytu konsumenckiego udziela się wyłącznie na cele prywatne. Nie może więc być mowy o przeznaczeniu go np. na potrzeby związane z działalnością gospodarczą.
Jakie prawa przysługują Ci w związku z zaciągnięciem kredytu konsumenckiego?
Dzięki szczegółowemu uregulowaniu kredytu konsumenckiego w ustawie, z góry wiesz, jakie prawa przysługują Ci w związku z zawartą umową.
Koszt kredytu
Przede wszystkim za każdym razem przed zawarciem umowy kredytu konsumenckiego musisz otrzymać szczegółowe informacje o oprocentowaniu kredytu, kosztach i opłatach dodatkowych, RRSO oraz całkowitej kwocie, którą musisz spłacić. Dzięki temu z góry wiesz, jakie będą koszty umowy i możesz ocenić opłacalność oferty. Banki mają również obowiązek podawać takie dane w przekazach reklamowych z wykorzystaniem przykładu reprezentatywnego. W jego treści wskazuje się wybraną przez bank kwotę finansowania wraz z prezentacją RRSO i innych istotnych warunków umowy.
Odstąpienie od umowy kredytu konsumenckiego
Zaciągając kredyt konsumencki, masz również prawo odstąpienia od umowy w terminie 14 dni. Nie musisz podawać przyczyny, co w praktyce czyni skorzystanie z prawa niezwykle prostym. Dla przykładu, gdyby okazało się, że już po zawarciu umowy znajdziesz korzystniejszą ofertę finansowania, będziesz mógł z niej skorzystać.
W przypadku kredytu konsumenckiego z góry znasz również maksymalne koszty zobowiązania – oprocentowanie nie może przekroczyć dwukrotności sumy referencyjnej NBP i 3,5%. Granice są również uregulowane ustawowo w zakresie kosztów pozaodsetkowych. Te nie mogą przekroczyć 5% całkowitych kosztów w przypadku chwilówek udzielanych na 30 dni oraz 15% w przypadku dłuższych terminów spłaty (plus 6% za każdy rok pożyczki). Łącznie koszt zobowiązania nie może być wyższy niż 45% pożyczonej kwoty.
Dla osób, które obawiają się nieuczciwych ofert pożyczki, warto również wskazać, że ustalono też maksymalną wysokość odsetek za opóźnienie w spłacie. To dwukrotność stopy referencyjnej NBP.
Spłacisz wcześniej, dostaniesz zwrot kosztów
W razie zaciągnięcia kredytu konsumenckiego masz prawo do spłaty części bądź całości kredytu przed terminem, z zachowaniem prawa do uzyskania zwrotu proporcjonalnej części prowizji i innych kosztów pozaodsetkowych. Taka możliwość dotyczy zobowiązań zaciągniętych po wejściu w życiu ustawy, spłaconych po 11 września 2019 roku.
Kredyt konsumpcyjny a konsumencki – podstawowe różnice
Pojęcie kredytu konsumenckiego jest uregulowane bardziej szczegółowo. W praktyce podstawowe różnice między kredytem konsumpcyjnym i konsumenckim polegają na tym, że kredyty konsumenckie są udzielane osobom fizycznym, a kredyty konsumpcyjne mogą być przeznaczone na dowolny cel.
Każdy kredyt konsumpcyjny, który jest udzielany osobie fizycznej, jest jednocześnie kredytem konsumenckim. Jednocześnie kredyt konsumencki nie zawsze jest konsumpcyjny – np. w sytuacji, gdy warunki umowy określają konkretny cel udzielenia finansowania i zakładają zabezpieczenie spłaty.
Który kredyt wybrać – konsumpcyjny czy konsumencki?
Na podstawie przedstawionych informacji nie ma wątpliwości, że w praktyce trudno wskazać jednoznaczną odpowiedź na pytanie, który kredyt jest lepszy – konsumpcyjny czy konsumencki.
W niektórych warunkach zobowiązanie będzie spełniać warunki obu produktów. Z drugiej strony – jeśli podczas zaciągania umowy nie masz statusu konsumenta – nie będziesz mógł zaciągnąć kredytu konsumenckiego. Podobnie – zaciągając kredyt konsumencki, nie zawsze zawrzesz umowę kredytu konsumpcyjnego. Mimo to warto mieć świadomość znaczenia obu pojęć.